- نویسنده : نسیم سحر
- بازدید : 1181 مشاهده
- دسته بندی : قرآن , مفسران و قاریان ,
ابوالفضل داورپناه صاحب تفسير انوار العرفان فى تفسير القرآن
محل تولد: اردبيل
تاريخ تولد: 1305 ش
تاریخ وفات: 1384 ش
استادان: آيت الله بروجردى و ...
شاگردان:؟؟؟؟؟؟؟؟؟
معرفي تفسير:
انوار العرفان فى تفسير القرآن: اين تفسير به زبان فارسى ساده نگاشته شده و هدف آن تفسير تمام قرآن به شيوه ترتيبى مى باشد. مرحوم ابوالفضل داورپناه مؤلف اين تفسير در ترجمه و شرح آيات از نظم و نثر استفاده نموده و با وجود سادگى داراى مطالب علمى، آموزشى و ارشادى نيز مى باشد.
مفسر در ابتداى کتاب مباحثى در علوم قرآن شامل آشنا شدن با قرآن و مقدمات استفاده از آن، موانع فهم معانى قرآن، آداب قارى قرآن و امور باطنى که بايد رعايت نمايد، فضيلت قرآن و ثواب تلاوت آن، نامهاى قرآن، شماره سوره ها و آيات و کلمات و حروف قرآن، تأويل و تفسير، برخى اصطلاحات مربوط به تفسير( مانند: مجمل و متشابه، محکم و مبيّن، ناسخ و منسوخ، مطلق و مقيد، خاص و عام، و ظاهر و باطن)، سوره ها و آياتي که در مکه يا مدينه نازل گشته اند، اولين و آخرين سورهاى که نازل گرديده و بحثى راجع به استعاذه، مطرح نموده اند.
روش تفسير:
به اين ترتيب است که در ابتداى هر سوره، اطلاعاتى در زمينه تعداد حروف سوره، تعداد کلمات آن، تعداد آيات، تعداد رکوع، ترتيب نزول سوره، ترتيب تنظيم سوره در فهرست ترتيبى سوره ها و مکى يا مدنى بودن آن ارائه مى دهند.
پس از آن آياتى از سوره را که قصد ترجمه و شرح آنها را دارد، آورده به ترجمه و شرح منظوم توأم با نثر يک به يک آنها مىپردازد. مرحله ترجمه و شرح از يکديگر تفکيک شدنى نيست.
پس از اينکه ترجمه و شرح تک تک آيات آن مجموعه به پايان رسيد به شأن نزول آنها مى پردازد، شأن نزولها را از منابع مختلف نقل مى نمايد از قبيل کشف الاسرار، تفسير طبرى، مجمع البيان، آثار سيوطى، تفسير تبيان، نمونه بينات، تفسير برهان و...، و در بسيارى از موارد از ابن عباس، ابن مسعود، ضحاک، مجاهد، قتاده و... نقل نموده که منبع آن را ذکر نمى نمايد.
بحثى از نظر لغت و معنى عنوان ديگر اين تفسير است که بعد از شأن نزول بيان مى شود. در اين عنوان کلمات آيه يا فرازهاى آن را يک به يک مورد بررسى قرار داده معانى آن را غالبا بدون ذکر منبع مطرح مى نمايد، سپس موارد مشابه کلمه را در آيات ديگر بيان نموده معانى آن را گاه تا 6 معنا يا بيشتر بازگو مى کند( مانند ج 1 ص 397 معناى کلمه« عرض»). با پايان يافتن اين بخش مراجعه کننده تفسير به معناى يک کلمه در تمام قرآن واقف خواهد شد.
سپس نوبت به بخش« توضيحات» مى رسد. در اين بخش مفسر آيه يا فرازى از آن را مورد بحث قرار داده با نقل اقوال مفسرين به تفسير آن مىپردازد. در نقل اقوال مفسرين رويه خاصى را پىگيرى نمى نمايند، در بعضى موارد نام مفسر يا تفسير او را ذکر مى کند( مانند ابن عباس، ابن مسعود، ج 1 ص 406، آيه 30 بقره). و در پارهاى موارد به عبارت« بعقيده بعضى مفسرين»،« بعضى از مفسرين نوشته اند»،... اکتفا مى نمايد.( همان آدرس). ورود ايشان به مباحث فقهى در بخش توضيحات( که در واقع اصلىترين بخش اين تفسير است)، گاهى بيش از حد تفسير بوده و به موارد اختلاف نظر و ديدگاه هاى فقهى مذاهب پنجگانه اشاره مى نمايد، براى نمونه بحث خمس ذيل آيه 41 سوره انفال( ج 16 ص 249).
مفسر با اينکه با تعبير« برخى مفسرين»، اقوال زيادى را نقل مى کند و همچنين در عنوان« روايات»، احاديث فراوانى را بازگو مى نمايد، امّا در هيچ يک از مقدمات ابتداى تفسير و يا لابلاى مجلدات آن، منابع خود را يکجا مطرح نمى کنند. منتهى از نقلها و تصريح هاى گوناگون و پراکنده ايشان قسمت عمده از منابع را مىتوان به شرح ذيل بيان کرد:
از تفاسير:
مجمع البيان- تبيان، البرهان، عياشى، قمى، تفسير منسوب به امام حسن عسکرى( ع)، نمونه، الميزان، روض الجنان، تفسير کبير فخر رازى، کشف الاسرار در المنثور، جامع البيان طبرسى، تفسير کاشفى، جامع الاحکام قرطبى، تفسير صافى، احکام القرآن قاضى ابوبکر، حقايق سلمى، تفسير ابن مردويه، تفسير ثعلبى و...
از منابع روايى:
توحيد صدوق، من لا يحضره الفقيه، مناقب، اختصاص مفيد، وسائل الشيعه، لآلى الاخبار، کافى، معانى الاخبار، صحيح بخارى، صحيح مسلم، مسند احمد، صحيح ترمذى و...
از منابع ديگر: شواهد التنزيل حسکانى، بحر الحقايق، تأويلات نجميه، منهاج النجاة فى تفسير الصلاة مرحوم فيوضات، انيس الاعلام محمد صادق فى الاسلام، مفردات راغب، قاموس اللغه، رساله عروة الوثقى شيخ بهايى و...
از منابع ديگر: شواهد التنزيل حسکانى، بحر الحقايق، تأويلات نجميه، منهاج النجاة فى تفسير الصلاة مرحوم فيوضات، انيس الاعلام محمد صادق فى الاسلام، مفردات راغب، قاموس اللغه، رساله عروة الوثقى شيخ بهايى و...
آثار مفسر: انوار العرفان فى تفسير القرآن
نسیم سحر دات آی آر
تعجیل در ظهور آقا امام زمان عج صلوات
