نسیم سحر

جنبه خانوادگی تربیت در قرآن کریم

بعد تربیت خانوادگی دارای اهمیت فراوان است.اولین هدف انبیا و مربیان در تربیت ، خانواده است.فرزندان سالم و صالح در دامن خانواده های سالم و صالح رشد پیدا می کنند.خانواده آن قدر اهمیت دارد که قرآن کریم به صراحت دستور می دهد که مسئول  خانواده به تربیت اهل خانواده بپردازد و از آن غفلت نورزد.ما به عنوان مثال به دو آیه اشاره می کنیم:

1: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَكُمْ وَ أَهْلِيكُمْ ناراً (تحریم: 6)

(اى كسانى كه ايمان آورده ‏ايد! خود و خانواده خويش را از آتشى كه هيزم آن انسانها و سنگها است نگاه داريد.)

نگهدارى خويشتن به ترك معاصى و عدم تسليم در برابر شهوات سركش است، و نگهدارى خانواده به تعليم و تربيت و امر به معروف و نهى از منكر و فراهم ساختن محيطى پاك و خالى از هر گونه آلودگى ، در فضاى خانه و خانواده است.  (ناصر مکارم وجمعی از دانشمندان،تفسير نمونه، ج‏24، ص: 287)

2:وامر اهلک بالصلوه واصطبر علیها. (طه: 132)

(خانواده خود را به نماز دستور بده و خود نیز بر آن شکیبا باش.)

اهتمام قرآن به خانواده و تربیت آن نشان گر اهمیت موضوع است.پدران و مادران باید توجه داشته باشند که آنها الگوی فرزندان خود هستند و مسئولیت خطیری بر عهده آن ها قرار گرفته است.پدر و مادر به عنوان دو رکن اصلی خانواده باید حسن سلوک و رفتار را داشته باشند تا امورات زندگی به نحو احسن اداره شود قرآن می فرماید:(.....وَ عاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ....... (نسا :19)

 و نيز با همسران خود حسن سلوك داشته، و خوش رفتار باشيد و همواره با گفتار نيك و گشاده روئى با آنها زندگى نمائيد. آنها در تشكيل خانواده و بقاء نسل عضويّت دارند. و مخصوصا نقش مؤثرى كه در پرورش فرزندان دارند، هرگز آنان را نبايد ناديده گرفت، و حريّت و آزادى خدا داده را از آنان نبايد سلب كرد.زيرا بانوان نيز مانند مردان داراى نيروى ارادة و اختيار هستند، و حقوق بسيارى كه شوهر بر همسرش دارد، مانند آن نيز حقوقى براى زوجة بر شوهرش در نظر گرفته شده، و انتظام خانواده به رعايت آنها استوار است. و نيز بانوان مي توانند در اموال خود تصرّف نمايند.و درباره اعمال و رفتار خود نيز آزادى دارند هر چه بخواهند انجام دهند، مادامى كه به حقوق شوهر ضرر نرسد.(سید محمد حسین موسوی همدانی، انوار درخشان، ج‏4، ص: 6)

اگر جو خانواده،جوی فاسد و فضایی دور از اخلاق اسلامی و انسانی باشد فرزندان نیز متناسب محیط و جو رشد کرده ، تربیت می شوند و همین مفاسد و رذایل اخلاقی را عملا فرا می گیرند وب عکس اگر محیط خانه ، محیطی سالم ، انسانی ، اسلامی ،اخلاقی باشد ناخودآگاه اثر وضعی خود را روی فرزندان خواهد گذاشت وآنها را پرورش صحیحی برخوردار خواهند بود.براین اساس والدین بایستی در برابر مشکلات ، صبر و تحمل داشته ، بقول معروف زود از کوره در نروند و در برخورد با یکدیگر منطقی فکرکنند و در این میان چه بسا لازم باشد که والدین ازبسیاری از خواسته ها و خواهش های نفسانی خود چشم پوشیده و نفع و مصلحت کل خانواده وبه خصوص فرزندان را مد نظر بگیرد. (محسن غرویان،تربیت فرزند،ص30)

بنابراین رفتار و عملکرد پدر و مادر تاثیر مستقیم در سعادت و شقاوت فرزندان دارد.ارتباط صحیح پدر و مادر در روابط سالم آنان با کودکان اولین و مهم ترین زمینه رشد و پرورش اخلاقی نونهالان است.

نسیم سحر دات آی آر