- نویسنده : نسیم سحر
- بازدید : 904 مشاهده
- دسته بندی : قرآن , مفسران و قاریان ,
مولى نور الدين محمد بن مرتضى کاشانى صاحب تفسير المعين
محل تولد: کاشان
تاريخ تولد:؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟
تاریخ وفات: 1115 ق
استادان: ملا محسن فيض کاشانى و مجلسى دوم
شاگردان: فرزندش بهاء الدين محمد
معرفي تفسير:
تفسير المعين تأليف مولى نور الدين کاشانى( اخبارى)
اثر مولى نور الدين محمد بن مرتضى کاشانى معروف به اخبارى( متوفاى پس از 1115 ق) نوه برادر ملا محسن فيض کاشانى
سير« المعين» به زبان عربى در يک مجلد بزرگ و به شيوه روايى شامل تمام قرآن کريم مى باشد، تفسيرى است مختصر به شيوه تفسير سيد عبد الله شبر با استناد به روايات و احاديث ائمه اطهار« عليهم السلام» با اين تفاوت که وى متأثر از فرهنگ و گرايش عمومى قرن 11 و 12 برخى از علماى شيعه، در توجه فوقالعاده به حديث در برابر روش تفسير اجتهادى و عقلگرايى برخى ديگر از علماى آن دوران است.
اين تفسير مزجى و همانند صافى فيض کاشانى است. قبل از شروع به تفسير مقدمه اى را در پانزده صفحه در ضوابط و مطالب مهم مربوط به تفسير آورده است، از قبيل اهميت تمسک به قرآن، تلاوت، تدبر و تفسير آن، با ذکر آيات و احاديثى از پيامبر( ص) و ائمه( عليهم السلام)، و احاديثى در زمينه نزل القرآن على اربعة ارباع، نزل القرآن ثلاثا، نزول القرآن على سبعة اقسام» معانى الآيه، ظهر و بطن و... ضمن بيان شيوه و انگيزه خود از تأليف تفسير، رمز حروف کلمه معين را که در جاهاى مختلف تفسير بکار برده توضيح مىدهد و مىفرمايد: پس از نقل نص عبارت ائمه عليهم السلام رمز« م» و پس از بيان مطلبى که مستفاد از کلام ائمه( ع) است، رمز« ع» و پس از نقل عين عبارت تفسير قمى که به امام( ع) نسبت نداده است، و يا توهم تنافى به حسب ظاهر بين روايت و آنچه که من نقل کرده ام رمز« ى» و بعد از بيان کلام معصوم( ع) و يا بيان آيه رمز« ن» را مورد استفاده قرار دادم. و بقيه موارد که داراى اين رموز چهارگانه نباشند قول مفسرين بوده که با تصرف در عبارت از آنها نقل شده است. ايشان مصادر اقوال و متون اخبار را به تفسير صافى ملا محسن فيض ارجاع داده اند.
روش تفسير :
روش ايشان در بيان مطالب به اين شکل بوده که ابتداى هر سوره پس از ذکر نام به بيان تعداد آيات و مکى و مدنى بودن آن مىپردازد. سپس فرازهاى آيات را بطور جداگانه توضيح و تفسير مى دهد. در اين بين بطور طبيعى برخى آيات و فرازها بدون توضيح مى باشند.
مفسر سعى نموده از تکرار مطالب مشابه جلوگيرى نمايد، بر اين اساس گاهى تفسير آيات را به موارد مشابه قبل ارجاع مى دهند. مانند ج 1 ص 168 آيه 88- 89 آل عمران.
مصنف به طور معمول به قراءات و اختلاف آنها توجه نموده و شکلهاى متفاوت اختلاف قرائت از قبيل قرائت هاى تفسيرى، قرائت هايى که نشان از حذف کلمه دارد و نيز قرائت هايى که دلالت بر حذف و تفسير ندارد که موارد اصلى اختلاف قرائت مى باشد مانند ج 1 ص 19 و ص 20، و ص 144 قرائت« القيّوم».
توجه مصنف به شأن نزول نيز در حد اشاره به موارد اندکى از آن مى باشد مانند ج 1 ص 241 آيه 88 سوره نساء.
پاورقىهاى موجود اغلب برگرفته از تعليقات نسخ خطى متفاوت مى باشد، بيان فضل سور، اشاره به متن برخى احاديث، نسخه بدل ها و اختلاف نسخ را شامل مىشود، که توسط محقق محترم تدارک شده است.
مصنف محترم قبل از مقدمه تفسير، مقدمهاى بيان کرده اند در باب علم، اهميت آن، طلب آن، همراهى علم و عمل، تقسيم علم به علم بالله، علم به ملائکه الهى، علم به کتب الهى، علم به رسل الهى و علم به معاد و از جهتى تقسيم آن به علم مقصود بذات و علم مقصود براى عمل، که از اولى به علم باطن و حقيقت و از دومى به علم فقه و شريعت و علم اخلاق و طريقت نام مى برد، و پس از بيان انگيزه خود از تأليف تفسير، به علوم اهل بيت عصمت و طهارت عليه السلام پرداخته زواياى مختلف آن را بررسى کرده است، تأليفات خود در اين زمينه را بازگو مى نمايد. سپس به کتب فقها، حکما، اصحاب عشق و عرفان و ارباب ذوق و وجدان نظرى افکنده، نوشتههاى خود در اين زمينه را بيان مى نمايد. و با بيان اينکه کليه تأليفات خود را بر مبناى علوم اهل بيت عليهم السلام پى ريزى کرده است مقدمه را به پايان مى برد.
مفسر محترم بر اين تفسير خاتمه اى در باب دعاهاى تلاوت قرآن و کيفيت استخاره به قرآن دارند و سرانجام تفسير به سال 1090 هجرى قمرى بوده است.
آثار مفسر:
تفسير المعين ، تفسير مبين ، تعليقيهاى بر تفسير صافى ملا محسن فيض کاشانى ، تفسير وجيز و ...
نسیم سحر دات آی آر
تعجیل در ظهور آقا امام زمان عج صلوات
